INLEIDING  OP DE 
24 PRÉLUDES VAN CLAUDE DEBUSSY

 CV René Eckhardt

contact

 


Boek 2 Prélude nr. 3

La puerta del vino
(De wijnpoort)

De muur rond het beroemde Moorse paleis Alhambra in het Spaanse Granada heeft vele poorten. Een daarvan is de zogeheten Wijnpoort. Debussy liet zich bij het schrijven van deze Prélude inspireren door een ansichtkaart van de Wijnpoort die hij vermoedelijk van zijn Spaanse collega Manuel de Falla had gekregen. Op de ansicht staat de Wijnpoort in de schaduw van hoge bomen en valt er helder zonlicht op de weg die in de verte onder de poort zichtbaar is."Daar ga ik wat mee doen", aldus Debussy. Het waren niet zozeer de fraaie vormen en kleuren van de Wijnpoort zelf als wel de levendige taferelen op het plein voor de poort die Debussy's fantasie prikkelden. De Wijnpoort was vanouds een ontmoetingsplaats van de zigeuners. Het turbulente leven op het plein waar het leven dagelijks werd gevierd met wijn en flamenco inspireerde Debussy tot deze gepassioneerde Prélude.

 

In de 19e eeuw was men geneigd het leven van zigeuners te idealiseren. Kunstenaars identificeerden zich graag met de vermeende vrije en onbezorgde levensstijl van zigeuners. Zij noemden zich 'bohemiens' naar de Bohemen waar zigeuners beweerden vandaan te komen. 'Bohemien' is nog steeds de naam voor iemand die een onconventioneel, artistiek leven leidt. De Franse chansonnier Aznavour, zoon van arme kunstenaars in het Parijs van het begin van de 20ste eeuw, schreef het chanson La Bohème, een lied vol weemoed en verlangen naar het leven van de Parijse bohemiens.


Met uitzondering van een bezoekje van een paar uur aan de Baskische plaats St. Sebastián was Debussy nooit in Spanje geweest. Maar hij kende de Spaanse volksmuziek van de Wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs waar hij flamenco hoorde. "Daarin gaat verbeeldingskracht samen met zoveel ritme", zei hij vol bewondering. 

In zijn Prélude legde de componist onder de snelle melodische versieringen van de flamenco het langzame ritme van de habanera, een dansritme dat in 1830 in Havana, de hoofdstad van Cuba ontstond en wereldwijd zeer populair werd. De Falla vond de prelude een uitdrukking van de betovering van de Andalusiche avonden.

 

Debussy was niet de enige Franse componist die de habanera gebruikte. Bizet liet zich erdoor inspireren bij het schrijven van de beroemde aria L'amour est un oiseau rebelle in zijn opera Carmen en Saint-Saëns in zijn Havanaise voor viool en orkest. De habanera kwam ook terecht in de tango's van Astor Piazzolla. En Elvis Presley zong de beroemde habanera La Paloma van Sebastian Yradier in zijn song No more.


Ten slotte had Debussy een grote bewondering voor Iberia van de Spaanse componist Isaac Albéniz. Iberia is een monumentaal pianowerk bestaande uit vier boeken met impressies van Spanje en werd door Albéniz tussen 1906 en 1909 in Parijs geschreven.

De Prélude La puerta del vino heeft, kortom, een onmiskenbaar Spaans karakter - evenals haar tegenhanger La sérénade interrompu in Boek I. De Spanjaard De Falla had grote bewondering voor het intens Spaanse karakter van deze Prélude.

© René Eckhardt en Saar Roelofs

 

 

 

 
  volgende:  Les fées sont d'exquises danseuses (De feeën zijn delicate danseressen)  

 

   

Préludes Livre I (Boek I)

1.  Danseuses de Delphes (Danseressen van Delphi)  

2.  Voiles (Zeilen of sluiers)

3. Le vent dans la plaine (De wind op de vlakte)

4. «Les sons et les parfums tournent dans l'air du soir» 
(De klanken en de geuren wervelen in de avondlucht.
Regel uit het gedicht Harmonie du soir van Ch. Bauderlair)

5.   Les collines d'Anacapri (De heuvels van Anacapri)

6.   Des pas sur la neige (Voetstappen in de sneeuw)

7.   Ce qu'a vu le Vent d'Ouest (Wat de westenwind zag)

8.   La fille aux cheveux de lin (Het meisje met vlasblond haar)

9.   La sérénade interrompue (De onderbroken serenade)

10. La Cathédrale engloutie (De verdronken kathedraal)

11. La danse de Puck (De dans van Puck)

12. Minstrels (Minstrelen)

 

Préludes Livre II (Boek II)

  1.    Brouillards (Nevels)

2.    Feuilles mortes (Dode bladeren)

3.  La puerta del Vino (De wijnpoort, een prelude n.a.v. een ansicht van een van de poorten van het Alhambra waar de zigeuners zich verzamelden)

4.   Les fées sont d'exquises danseuses (De feeën zijn delicate danseressen)

5.    Bruyères (Heide)

6.    Général Lavine - excentric (Generaal Lavine – excentriekeling, een portret van de beroemde Amerikaanse clown Edward Lavine)

7.    Ondine (Ondine is een mythologische waternimf)

8.   La terrace des audiences du clair de lune (Terras met toehoorders in maanlicht)

9.    Hommage à Samuel Pickwick Esq.P.P.M.P.C. (Eerbetoon aan Samuel Pickwick Esq.P.P.M.P.C., een figuur uit de roman The Pickwick Papers van Ch. Dickens)

10.  Canope (een canope is een Oud-Egyptische urn)

11.  Les tierces alternées (deze prelude bestaat uit  een bonte afwisseling van tertsen)  

12.  Feux d'artifice (Vuurwerk)